Otwórz oczy i zmierz się z życiem! Twój los musi się spełnić! Poszerzaj swoje horyzonty! Wznos mosty przekraczające podmokłe torfowiska swoimi drogimi, młodymi rękami kobiety.
Wzdłuż fascynującej autostrady swojego życia idź przed siebie, dalej przez góry! Ugryź owoce śmiejąc się! Pij ze źródeł! Całuj wszystkich, których szczęście stawia na twojej drodze!
Pomachaj na powitanie do odległej gwiazdy, użyj własnych rąk by wykopać swój grób, a następnie, z uśmiechem, połóż się w nim!
Niech ręce ziemi z miłością wyniosą na światło dzienne, z łaski twojego ciała smukła i nowa łodygę kwiatu! …
Florbela Espanca tłumaczenie własne TUTAJ oryginalny tekst po portugalsku.
Portret z podróży
Wiersz portugalskiej poetki z tomiku “Poeci Lizbony” od razu zapadł mi w pamięć. Prostolinijny, motywujący i śmiały. Kobieta została połączona z natura bardziej na zasadzie współdziałania niż jedności, co podkreśla jej niezależność.Dlatego myślę, że moja kobieca fotografia plenerowa i ten wiersz doskonale do siebie pasują. Często podróżuję, uwielbiam odkrywać nowe miejsca. Ale zazwyczaj impulsem i celem kolejnego wyjazdu są bliskie mi osoby. Może dlatego kobieca fotografia plenerowa, która łączy ludzi i miejsca jest jedną z moich ulubionych form portretowych. Wiele z przedstawionych zdjęć powstało podczas wspólnych wypraw (m.in. Lizbona, Palma de Mallorca, Covilhã). Ale fotografowałam również miejscach całkiem bliskich – sadzie mojego dziadka, pobliskiej stadninie koni, ogrodzie botanicznym. Przede wszystkim jednak inspirowali mnie ludzie. Dlatego chciałabym opowiedzieć również Twoją historię, gdziekolwiek jesteś.
Za zdjęcia dziękuję moim modelkom: Żanecie, Kindze, Sylwii, Katrine, Oli, Agacie, Joannie, Agnieszce, trzem Kasiom i Klaudii. Zapraszam do KONTAKTU w sprawie sesji zdjęciowych oraz do obejrzenia pozostałych GALERII portretowych.
Oto jest fiolet – drzewa cień idący żwirem, fiolet łączący miłość czerwieni z szafirem. – Tam brzóz różowa kora i zieleń wesoła, a w jej ruchliwej sukni nieb błękitne koła. A we mnie biało, biało, cicho, jednostajnie – bo noszę w sobie wszystkich barw skupioną tajnię. – O jakże się w białości mojej bieli męczę – chcę barwą być – a któż mnie rozbije na tęczę?
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
Czarno biały portret
Uwielbiam kolory. Czasami jednak prosty czarno biały portret dużo lepiej oddaje czar kobiety, które często pozostaje ukryte nawet dla nich samych. Piękno nie zawsze jest oczywiste. Wiele z moich modelek już na samym początku nieśmiało stwierdza, że właściwie to nie wychodzą dobrze na zdjęciach, że nie czują się komfortowo, że nic z tego nie wyjdzie. Doskonale to rozumiem. Sama mam podobne wrażenia, pozując po drugiej stronie aparatu. Ale wiem również, że to tylko przejściowe odczucia. Trzeba dać sobie czas, aby przyzwyczaić się do obecności obiektywu oraz uwagi skupionej wyłącznie na nas. Powoli uświadamiamy sobie jak pracuje nasze ciało i jak wygląda przez pryzmat aparatu.
Eureka!
W psychologii mówi się o odkrywczym i uświadamiający momencie “Aha”! W fotografii ten właśnie efekt “Eureka!” jest subtelny i mimowolny. Oczy modelki zaczynają święcić się trochę bardziej. Jej ciało relaksuje się. Powoli przejmuje inicjatywę. Proponuje pomysły nowych ujęć. Uśmiecha się z zadowoleniem, przeglądając miniaturki zdjęć na aparacie. Dla mnie, jako fotografa jest to najbardziej satysfakcjonująca chwila. Moment, kiedy pryzmat obiektywu rozbija kobietę na tęczę.
Za czarno biały portret dziękuję moim modelkom: Ewie, Magdalenie, Oli, Joannie, Joli, Fii, Żanecie, Kindze, Sylwii, dwóm Agatom, dwóm Annom i Beacie. Zapraszam do KONTAKTU w sprawie sesji zdjęciowych oraz do obejrzenia pozostałych GALERII portretowych.
Średniowieczny konflikt pomiędzy władzą świecką i duchowną wywarł wielki wpływ na miasto.W zewnętrzne spory zaangażowane było papiestwo, cesarstwo i włoskie miasta-państwa. Podczas gdy wewnętrzne walki toczyli Gibelini (zwolennicy cesarstwa) z Gwelfami (zwolennikami papiestwa). Bolonia wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk, jako część Państwa Kościelnego czy wolne miasto Ligi Lombardzkiej. Burzliwa historia sprawiła, że budowano wiele obiektów obronnych. Natomiast prężny rozwój komuny miejskiej (XII – XIV wiek) zaowocował znacznym wzrostem demograficznym. Urbanistyka rozrastającego się miasta stanęła przed sporym wyzwaniem. Niezależne miasto wspierało gospodarkę wykorzystując lokalne surowce, takie jak selenit1, glina czy drewno dębowe. Pod wpływem tych okoliczności, architektura Bolonii ukształtowała swoje charakterystyczne cechy.
Dwie wieże … mieszkalne
W XII i XIII wieku Bolonia musiała wyglądać jak średniowieczna wersja Manhattanu. Ponieważ w tym okresie istniało tam około 100-180 wież mieszkalnych. Jak łatwo się domyśleć, budowle posiadały funkcje mieszkalną i obronną. W ten sposób, bogate rody zabezpieczały się przed lokalnymi i zewnętrznymi konfliktami.
Wszystkie wieże powstały według podobnego schematu. Konstrukcja wznoszona na fundamentach palowych miała plan zbliżony do kwadratu. Do budowy bazy wykorzystywano lokalny materiał – selenit. Reprezentacyjny parter łączył się z wyższymi piętrami jedynie łatwymi do usunięcia schodami, które usuwano w razie ataku. W ten sposób domownicy mogli ukryć się na wyższych piętrach, odcinając dostęp wrogowi. Powyżej parteru stosowano lżejszy mur zalewany2. Przestrzeń pomiędzy podwójnymi murowanymi ściankami wypełniano gruzem, kamieniami i zaprawą wapienną. Grubość muru zmniejszała się ku górze. Charakterystyczne małe kwadratowe otwory w ścianach to pozostałość po mocowaniu rusztowań. Ciemne i ciasne wieże nie były idealnym miejscem zamieszkania. Z czasem stały się jedynie oznaką zamożności w wyścigu o najwyższą konstrukcję.
Aby lepiej wykorzystać ograniczoną przestrzeń rozwijającego się miasta, zaczęto je burzyć lub adaptować do celów publicznych (np. jako więzienia czy sklepy). Do dziś w Bolonii pozostało jedynie 20 wież Najsłynniejsze Dwie Wieże Bolonii to smukła Asinella (97.2 m wysokości) i jej krzywa sąsiadka Garisenda (48 m wysokości, 3,2 m wychylenia od pionu). Wzmiankę o tej ostatniej możemy znaleźć nawet w Boskiej Komedii Dantego.
Jaką się oczom Garisenda zdaje, Kiedy kto stanie pod jej nawisłością I kiedy chmury ciągną nad jej szczytem, A ona niby wstecz chmurom się wali, Takim się właśnie wydał mi Anteusz, Gdym, obłąkany, ujrzał jak się chylił.3
La Rossa – czerwone miasto
Przydomek Bolonii La Rossa (wł. czerwona) najczęściej kojarzony jest z ruchem oporu i włoską partią komunistyczną. Jednak historia tego koloru rozpoczyna się dużo wcześniej. W XII wieku wolne miasto stawiało na lokalne materiały – glinę (cegła i terakota), selenit, piaskowc czy drewno dębowe. Naturalny czerwony odcień surowców, zwłaszcza wyrobów glinianych, podkreślał jednocześnie niezależność od papiestwa, reprezentowanego przez kolor biały. Terakota – wł. terra cotta oznacza dosłownie “wypieczona ziemia”. Wypalana glina była najczęściej używana do wyrobów dekoracyjnych takich jak figurki, płytki, dachówki, rynny (simy). Stosowano również charakterystyczne wykończenie ścian murowanych. Sagramatura to technika, w której cegłę pokrywa się tynkiem wapiennym z pigmentami, w taki sposób, aby zachować fakturę muru. Jednymi z najlepszych przykładów wspomnianych dekoracji są renesansowe pałace Palazzo Bolognini Amorini Salina i Palazzo della Mercanzia.
Neogotycka architektura Bolonii również nawiązywała do materiałów i barw średniowiecza. W ten sposób przez wieki, w historycznym centrum miasta dominował kolor czerwony. Obecnie, aby zachować spójność i kolorystykę miasto wprowadziło przepisy tzw. Piano di Colore4. Określają one odcienie czerwonego, które należy użyć na elewacjach budynków.
Niezmierzone portyki5
Pod koniec XIII wieku Bolonia była w pierwszej dziesiątce najliczniejszych miast Europy – około 50 000 mieszkańców. Szybko zaczęło brakować miejsca.Trudność polegała na tym, że domy miały drewniane konstrukcje, co utrudniało rozbudowę o kolejne kondygnacje. Wąskie ulice ograniczały zwiększenie szerokości budynków. Ponadto podatek od nieruchomości był uzależniony od wielkości parteru domu. Bolończycy znaleźli jednak bardzo sprytne rozwiązanie problemu. Aby zwiększyć powierzchnię budynku, do fasad zaczęto dobudowywać lekkie konstrukcje drewniane ale dopiero od wysokości pierwszego piętra. Początkowo miały one formę wykusza6 lub zabudowanego tarasu. Szybko zrozumiano, że przy zastosowaniu kolumnady na parterze, wykuszemożna powiększyć jeszcze bardziej. Co spowodowało, że przekształciły się one w portyki.
Tak powstałe zadaszone pasaże miały również dodatkowe zalety – chroniły przed deszczem i słońcem. Ich przydatność została doceniona przez władze miasta, które werdyktem z 1288 roku nakazały budowę portyków przed każdą kamienicą. Przepisy podawały ich minimalną wysokość ok. 2,66 m, czyli wymiar człowieka z kapeluszem na głowie, siedzącego na koniu. Obecnie portyki Bolonii mają łączną długość 38 km. Jeden z najsłynniejszych pasaży rozpoczyna się przy bramie Porta Saragozza i prowadzi aż do sanktuarium Madonna di San Luca. Co ciekawe ma on dokładnie 666 łuków.
Kolejnym smaczkiem w architektonicznej podróży po mieście powinna być wizyta w Sfolia Rina, gdzie jadłam najlepiej zaprojektowane ravioli. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o Włoszech, zapraszam do pozostałych galerii. Chciałabym również podziękować za pomocGiulii, która z wielkim entuzjazmem odpowiadała na wszystkie moje pytania dotyczące jej miasta.
1Odmiana gipsu, znana również jako kamień księżycowy. 2Mur zalewany – wł. muratura a sacco, łac. opus coementicium 3Dante Alighieri – Piekło, XXXI, 136-140, przekład: Antoni Robert Stanisławski 4Piano di Colore – wł. plan koloru 5Portyki – łac. porticus „kolumnada, kryte przejście”. Otwarty fragment parteru budynku z co najmniej jednym rzędem kolumn wspierających powyższe kondygnacje lub zadaszenie. 6Wykusz to wystający poza elewację fragment budynku z osobnym daszkiem, zaczynając się powyżej parteru.
Paryż – miasto zakochanych. To pierwsze skojarzenie, jakie przychodzi nam do głowy. Jednak etymologia jest bardziej przyziemna. Nazwa miasta wcale nie pochodzi od imienia trojańskiego królewicza (i kochanka) Parysa ale od celtyckiego plemienia Paryzjów zamieszkującego te tereny. Osobiście dużo bardziej ekscytujący wydaje mi się jego inny przydomek: Paryż – Miasto Światła (La Ville Lumière). Nawiązuje on dosłownie do iluminacji ale również do Epoki Oświecenia (Wiek Rozumu, Wiek Filozofów).
Oświecenie
Idee epoki to przede wszystkim: prymat rozumu (racjonalizm, humanizm), wyłączność praw i sił naturalnych (naturalizm) oraz transformacja życia społecznego, religijnego i politycznego (reformizm). Miasto Światła niezaprzeczalnie odegrało ważną rolę w tym okresie. Wiek Rozumu rozpoczął się (1715 – śmierć Ludwika XIV) i zakończył (1789 – wybuch Rewolucji Francuskiej) w Paryżu. To właśnie tutaj Diderot i d’Alembert opublikowali pierwszą encyklopedię. Monteskiusz popularyzował idee trójpodziału władzy. A Wolter namawiał do racjonalnego myślenia, liberalizmu i tolerancji. Jeśli mówimy o architekturze tego okresu, granice czasowe nie są tak precyzyjne a idee tak jednoznaczne. Podczas Oświecenia możemy wyróżnić dwa zupełnie odmienne style architektoniczne – Późny Barok (tzw. Rokoko, 1675 – 1750) i Neoklasycyzm (1760 – 1830).
Architektura francuska XVIII wieku
Barok jest jednym z najbardziej dekoracyjnych stylów architektonicznych. Pełen teatralności, pozłacanych detali odbitych przez lustra i dramatycznych kontrastów świetlnych na obłych formach. Jakby było tego mało, Rokoko jest jeszcze bardziej ozdobne. Zaskakująco, nie traci jednak na lekkości. Widz może być przytłoczony przepychem ale na pewno nie ciężkością formy. Styl porusza naszą zmysłowość w sposób sentymentalny i filuterny. Jego sztandarowymi przykładem jest Pałac Wersalski z oszałamiającą Salą Lustrzaną.
Następujący po Rokoko, Neoklasycyzm Francuski lepiej reprezentuje idee Oświecenia. Bodźcem powrotu do klasycznej architektury rzymskiej i greckiej były badania archeologiczne na terenie Herkulanum i Pompei1. Również wielkie umysły tego okresu (m.in. D. Diderot, J. J. Rousseau), popularyzowali prostotę i antyczne wartości, wyznaczając kierunek rozwoju sztuki. Tak więc, przesadne dekoracje zastąpiono purystycznymi formami, rodem ze Starożytnej Grecji i Rzymu. Monumentalizm i harmonię budowli akcentowały rytmiczne kolumny oraz symetryczny plan. Wyważona ilość ornamentów dodawała elegancji i godności ale nie uciekała się do minimalizmu. W Paryżu jednymi z najbardziej rozpoznawalnych przykładów jest Łuk Triumfalny i Panteon. Nowy styl został wprowadzony również do barokowego Pałacu Wersalskiego – Petit Trianon2 i Belweder3.
Ciekawym przykładem porównawczym jest Luwr, który posiada elewacje w obu wyżej wymienionych stylach. Zachodnia (wewnętrzna) fasada Cour Carrée – Pavillon de l’Horloge (Pawilon Zegarowy) jest barokowa. Wschodnia (zewnętrzna) fasada Cour Carrée – Kolumnada de Perrault, ma typowo klasyczny styl. Schemat muzeum można zobaczyć tutaj.
Oświetlenie
Wystarczy wieczorny spacer polami elizejskimi lub zobaczyć nocną iluminację wieży Eiffela (20 000 żarówek!), aby stwierdzić jak ważną rolę w tożsamości miasta pełni sztuczne oświetlenie. Paryż – Miasto Światła jako pierwsze w Europie wprowadziło gazowe oświetlenie ulic na dużą skalę (1829r.). Około trzydzieści lat później ilość lamp wzrosła do 56 000. Obecnie oświetlonych jest 296 budynków oraz 33 mosty. Nic więc dziwnego, że Paryż nocą jest pełen życia.
Moją uwagę zwróciły również naturalne warunki świetlne w ciągu dnia. W listopadzie miasto powlekało eleganckie, matowe światło o gołębim odcieniu. Przygasłe kolory pochmurnego nieba i monochromatyczne kamienic przełamane zostały wyraźnymi kątami ciemnych mansard4. Nasycone tony jesiennych drzew to punkty, które skupiały ostatnią energię lata. No może, poza wiecznie gwarnymi barami. Szczerze mówiąc, bardzo podobała mi się ta sentymentalna odsłona Paryża.
Aby się dowiedzieć więcej o Luwrze oraz odkryć nieoczywiste połączenia w programie wystawy, zapraszam do mojej galerii. Jestem również ciekawa, czy po przeczytaniu, oglądając galerię potrafiliście rozpoznać styl barokowy i neoklasyczny. Napiszcie w wiadomości.
1Herkulanum i Pompeje to dwa starożytne miasta na terenie Włoch, zniszczone podczas wybuchu Wezuwiusza (79r. n.e.). 2Petit Trianon – Mały Tyranion to pałacyk w ogrodach Wersalu zbudowany z myślą o metresy władcy, Madame de Pompadour. 3 Belweder (wł. belvedere od bello – piękny, vedere – widzieć) to budynek ogrodowy w formie pawilonu, tarasu, altany, z którego widok rozpościerał się na szczególnie ciekawą kompozycję lub oś widokową ogrodu, dlatego często sytuowany był na wzniesieniach. 4Mansarda – pomieszczenia mieszkalne zlokalizowane na poziomie strychu. W tym przypadku dach ma specyficzny łamany kształt. Górna część posiada mały kąt nachylenia, natomiast dolna jest prawie pionowa. Pokrycie dachu pełni również funkcję wykończenia elewacji ostatniej kondygnacji.
Ponta Delgada to największe miasto Wyspy Św. Michała (São Miguel) a jednocześnie stolica Regionu Autonomicznego Azorów. Pozostałe osiem wulkanicznych wysp archipelagu otrzymało równie ciekawe nazwy: Kwiaty, Wrona, Buk, Szczyt, Święty Jerzy, Czarująca, Trzecia i Najświętsza Maria Panna (pt. Flores, Corvo, Faial, Pico, São Jorge, Graciosa, Terceira, Santa Maria). Był luty. Słońce pokazywało się rzadko. Dlatego celebrowaliśmy ten moment, jedząc wspólne śniadanie na podjeździe wynajętego domku. Wraz z dodatkową godziną1 zatrzymaliśmy wewnętrzny pośpiech. Czas zwolnił, jakby to była ostatnia wyspa na ziemi. Było nas dziewięcioro, ale każdy miał swoją przestrzeń odosobnienia. Poszczególne miejsca odkrywaliśmy w indywidualnym tempie, do momentu aż nasiąknęliśmy niebem, ziemią i wodą. Nieznana Wyspa przez chwilę należała do nas.
Niebo
Ptak krążył nad naszymi głowami. Może to jastrząb, którego dostrzegli marynarze Henryka Żeglarza? Wyspy zostały ponownie odkryte przez Portugalczyków w XV wieku a nazwa archipelagu prawdopodobnie pochodzi od słowa açor (pt. jastrząb). Sławny wyż azorski przynosił nam spontaniczne deszcze i wiatr. W ciągu dnia wzrok uciekał poza nieodkryty horyzont przykryty wilgotnymi warstwami mgły. Nocą w gęstym mroku znikała dalekowzroczność. Liczyło się tylko to, co znalazło się w zasięgu światła lampy – stół i my.
Ziemia
São Miguel nie mogło ukryć swojego pochodzenia. Kratery wygasłych wulkanów wypełniły się wodą. Przypominały owalne lustra i sprawiały, że mogliśmy zobaczyć podwójny świat w każdej tafli. Czarny piasek wybrzeży przesypywał się przez klepsydrę oceanu. Na stokach wygrzewają się jedyne w Europie plantacje herbaty Chá Porto Formoso (od 1878) i Chá Gorreana (od 1883). Bursztynowy kolor napoju idealnie odzwierciedlał tonację zachodzącego słońca.
Woda
Nadal można było poczuć ciepły oddech wnętrza ziemi. Furnas (pt. grota), Fogo (pt. ogień) i Sete Cidades (pt. siedem miast) to trzy obszary aktywności wulkanicznej, na których występują gorące źródła i gejzery. W kompleksie Terra Nostra rdzawy kolor wody2 basenu kontrastował z przygasłą zielenią ograodu botanicznego. Całkowicie inaczej wyglądały źródła w Caldeira Velha – bujna roślinność napierała na nas ze wszystkich stron, prawie jak w tropikalnej dżungli. Nasze ciała rozpływały się do bezwładności pod wpływem ciepłej wody3.
Madera czy Azory? Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o portugalskich wyspach – sprawdź galerię zdjęć z Madery.
1Azory w okresie zimowym znajdują się w strefie czasowej UTC −1, względem Portugalii (UTC+0) jest to godzina różnicy, względem Polski (UTC+1) dwie godziny. 2 Pomarańczowy kolor wody spowodowany jest przez wysoką zawartość minerałów. 3 Temperatura wody w Terra Nostra – 35-40 stopni Celsjusza. Temperatura wody w Caldeira Velha – 20-34 stopni Celsjusza.
Region Autonomiczny Madery to portugalski archipelag na Oceanie Atlantyckim, do którego zaliczane są wyspy Madera, Porto Santo, Ilhas Desertas (pt. wyspy pustynne – 3) oraz Ilhas Selvagens (pt. dzikie wyspy – 19). W większości są one niezamieszkane, co jeszcze bardziej działa na wyobraźnię. Mój pobyt na Maderze przypadał na przełom lutego i marca – w 2014 roku był to okres karnawału, który świętowano na wzór brazylijskich obchodów. Podróżowałam z dwoma koleżankami i miałyśmy wiele szczęścia – Alberto właściciel naszego hostelu (Residencial Funchal) organizował prywatne zwiedzanie wyspy. Dzięki niemu mogłyśmy zobaczyć wszystko oczami mieszkańca Madery.
Słońce
Pod koniec dnia Alberto zabrał nas do Porta do Sol (pt. Brama Słońca), żeby zobaczyć zachód nad oceanem. Wszyscy patrzyliśmy w milczeniu. – My nie potrzebujemy pieniędzy, słońce jest naszym złotem – powiedział w zadumie Maderyjczyk.
Rzeczywiście nie bez powodu Madera nazywana jest “wyspą wiecznej wiosny”. Dla osoby, która trafiła tam prosto z polskiej zimy kontrast jest ogromny. Na targu trudno odgadnąć nazwę niektórych owoców oraz warzyw. Pierwszy raz w życiu zobaczyłam kwiat banana rosnącego na plantacji. Przeskoczyliśmy płot, (mimo strachu przed obecnością psów) tylko po to, żeby przyjrzeć mu się z bliska. Wyglądał trochę jak duża szyszka o czerwono-fioletowy kolorze. Dowiedziałam się również, jak jeść świeżą marakuję – po przekrojeniu należy zmiażdżyć miąższ i posypać go cukrem, aby pozbyć się silnego kwaśnego smaku. Madera to nie tylko powszechnie znane wino ale i owocowe koktajle. Słodkie poncha – aguardente1 wymieszane z sokiem cytrynowym oraz miodem (lub melasą z trzciny cukrowej) czy orzeźwiająca Niquita – białe wino, ananasa i lodów waniliowych doskonale oddają smaki wyspy.
Raj na ziemi
Spacerowałyśmy wzdłuż przystani w Funchal. Elegancki kelner ze srebrną tacą zatrzymał nas, żeby pokazać menu. Myślę, że był trochę znudzony czekaniem na gości, dlatego zaczął małą pogawędkę. Pytał o naszą wycieczkę i skąd pochodzimy. Polska wydała mu się bardzo odległym krajem. – My nie potrzebujemy opuszczać wyspy, nasz raj jest tutaj – stwierdził z przekonaniem kelner.
Madera po portugalsku oznacza drzewo. Nazwę nadali odkrywcy archipelagu João Gonçalves Zarco i Tristão Vaz Teixeira. Wyspa ukazała im się jako ciemna, czarna chmura unosząca się na południowym zachodzie2. Również dla mnie Madera wydawała się bardzo ulotna. Temperatura i wilgotne powietrze sprawiły, że ląd znikał we mgle, by po chwili rozbłysnąć w pełnym słońcu tysiącem odcieni zieleni. Dynamika tych zmian kontrastowała ze statycznymi szczytami gór i ukrytymi w dolinach małymi wioskami. Wulkaniczne pochodzenie wyspy jest szczególnie widoczne na wybrzeżu. Czarne skały i piasek utworzyły naturalne baseny morskie takie jak np. w Porto Moniz. Kanały irygacyjne prowadzące przez tajemnicze lasy wawrzynowe3 to lewady. Woda transportowana z północy wyspy służy do nawadniania upraw w jej południowej części. Dawne ścieżki serwisowe wzdłuż kanałów są obecnie szlakami turystycznymi do pieszych wędrówek. Podążając jedną z nich – Caldeirão Verde, czułam się jak odkrywca nieznanego lądu. U celu ukazał nam się mistyczny wodospad (ok. 100m wysokości).
Saudade
Pewnego wieczoru w Funchal, próbowaliśmy dostać się na koncert fado4. Tradycyjna portugalska muzyka jest melancholijna i opowiada o ‘saudade’ – wdzięczności i tęsknocie za tym co minęło. Wszystkie miejsca w barze (pt. tasca) były już zajęte ale właścicielka lokalu pozwoliła nam posłuchać z przedsionka. Goście siedzieli w półmroku a pomiędzy nimi muzycy – portugalska gitara i wokal. – Ta restauracja to nasz rodzinny interes. Dzisiaj umarł jeden z członków naszej rodziny, ale nie mieliśmy wyjścia, przedstawienie musi trwać – wyjaśniła szeptem właścicielka lokalu stojąca z nami w przedsionku. Dziewczyna po środku sali śpiewała przez łzy. Jeszcze nigdy fado nie miało tyle znaczenia.
Madera czy Azory? Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o portugalskich wyspach – sprawdź galerię zdjęć z Azorów. Polecam stronę z relacjami z Madery oczami Polakóworaz nasz film z wyspy w rytmie Happy, Pharrell’a Williams’a.
PRZYPISY:
1Napój alkoholowy destylowany z wina. Jego nazwa oznacza “ognista woda”. 2Pierwsze informacje o istnieniu archipelagu pochodzą już z czasów Fenicjan. Portugalscy żeglarze João Gonçalves Zarco i Tristão Vaz jako pierwszą wyspę odkryli Porto Santo (1418r.). 3Wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO 4Gatunek muzyczny nazywany Portugalskim Bluesem.
Klimatyczne wąskie uliczki Starego Miasta, industrialne przestrzenie, nowoczesne realizacje oraz zielone parki i ogrody. Różnorodność miasta pozwala na wiele ciekawych ujęć, jeśli wiemy gdzie szukać.
Ul. Brzozowa i ul. Kamienne Schodki
Ulica Brzozowa dawniej Podwalna lub Między Spichlerzami sąsiaduje z rynkiem Starego Miasta. Jest jednak dużo mniej ruchliwa co pozwala na bardziej kameralne portrety. Zabudowa (dawne spichlerze przekształcone w budynki mieszkalne) jest wpisana do rejestru zabytków. Uroku dodaje brukowana nawierzchnia. Natomiast ulica Kamienna Schodki łączy wyżej położoną część Starego Miasta z niżej położonym terenem nad Wisłą. Urzekające kamienne schody są zamknięte z dwóch stron bocznymi elewacjami kamienic.
Plac Grzybowski
Dawny plac targowy osady Grzybów obok miasta królewskiego. Po włączeniu do miasta Warszawa zyskał klasyczną zabudowę – kamienice projektu niemieckiego i włoskiego architekta. Znajduje się na terenie dawnego Getta Warszawskiego. Na szczególną uwagę zasługują renesansowy kościół Wszystkich Świętych oraz kontrastujący z nim współczesny 44-piętrowy apartamentowiec Cosmopolitan. Po przebudowie plac zyskał zielony skwer z oczkiem wodnym.
Ogród i pałac Krasińskich
Malowniczy park oraz barokowy pałac zostały wpisane na listę zabytków Warszawy. Były one częścią dawnego Getta Warszawskiego. Na jego terenie znajdują się również barokowa brama i staw. Park nie jest tak popularny wśród turystów jak np. Łazienki Królewskie, dlatego łatwiej o kameralną atmosferę do zdjęć.
Plac Europejski
Nowoczesny plac zajmuje przestrzeń pomiędzy budynkami kompleksu Warsaw Spire. Główny wieżowiec jest drugim co do wielkości w Warszawie. Współczesna architektura, refleksyjne fasady, minimalistyczna zieleń i zbiorniki wodne tworzą ciekawe tło do zdjęć. We wrześniu 2016 Towarzystwo Urbanistów Polskich nagrodziło plac w kategorii Nowo wykreowana miejska przestrzeń publiczna.
Kwartał pomiędzy ulicami Przyokopową i Karolkową
Ulice znajdują się w pobliżu Muzeum Powstania Warszawskiego. Początkowo były częścią dawnego osiedla Czyste. Mieściły się tu głównie składy i magazyny (m.in. Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg), których fragmenty zostały włączone we współczesną architekturę. Nowoczesne obiekty takie jak Karolkowa Business Park czy Wola Center o ciemnych szklanych elewacjach stanowią ciekawe tło do portretów (mimo słabego oświetlenia).
Centrum Nauki Kopernik
Projekt architektoniczny CNK powstał w pracowni RAr-2 Laboratorium Architektury Jan Kubec z Rudy Śląskiej. Ogród znajdujący się na dachu nawiązuje do topografii i roślinności terenów nadwiślanych. Z jego poziomu można zobaczyć panoramę centrum Warszawy. Geometryczna rudo-szara elewacja budynku również zachęca do zdjęć.
Centrum Praskie Koneser
Rewitalizacja i adaptacja Warszawskiej Wytwórni Wódek „Koneser” połączyła zabytkową fabrykę ze współczesną architekturą. Przestrzeń pomiędzy budynkami o industrialnym charakterze zawiera elementy zieleni oraz małej architektury. Materiały elewacji – cegła, metal, szkło są ciekawym tłem do zdjęć.
Wszystkie punkty umieściłam na mapie dostępnej tutaj PORTRET WARSZAWA. Więcej portretów w pozostałych galeriach.
Masywna Genua we Włoszech wydaje się być nienaruszalna. Poziome, zielono białe pasy fasad ciągnął w dół, optycznie poszerzając budynki a i tak wszystko pozostaje wertykalne. Niebotyczne pierzeje rezydencji na Le Strade Nuove2 ukrywają tajemnicze ogrody i eleganckie dziedzińce. Wysokie okna są szczelnie zakryte okiennicami – nawet światło nie może zajrzeć do tej prywatnej przestrzeni mieszkańców. W antycznym porcie włoski architekt Renzo Piano zbudował akwarium, w którym zamknięto stwory morskie z całego świata – już nie zagrażają następcom Kolumba3. Morze to jedyna granica dla miasta. Genua rozprzestrzenia się, rozszerza i piętrzy wielokierunkowo, aby objąć wzrokiem całość trzeba patrzeć z dystansem. Czułam, że przy tym ogromie miasta, kurczę się i znikam i potrzebuję kogoś, kto mnie poprowadzi za rękę.
Boccadasse
Na bulwarze Corso Italia ktoś codziennie wylewa słońce, które spowalnia kroki i rozleniwia. Trzeba przymknąć oczy i w półśnie dotrzeć do końca. Na krańcu – antyczne borgo Boccadasse (it. bocca d’asino – usta osła) – dawny ośrodek żeglarski z charakterystyczną włoską architekturą. Mała przystań otwiera usta na słone fale. Proste, przytulone do siebie domki mają krzykliwe kolory i pachną morzem. Nie pasują do splendoru la Superba4, więc ukryto je za zakrętem.
Nervi
Czy dzielnica była pierwotnie kolonią Celtów? Możliwe. Jej nazwa wykształciła się od motta „near av inn” – miejsce blisko morza. Zawieszona na klifach promenada Passeggiata Anita Garibaldi5, atakowana przez fale, prowadzi do cichego portu. Może nadal pamięta swoje skromne początki oraz codzienną drogę rybaków i rolników? Albo lata świetności, kiedy bogaci patrycjusze budowali tutaj swoje letnie rezydencje (Villa Gnecco, Villa Gropallo, Villa Luxoro, Villa Saluzzo Serra, Villa Grimaldi Fassio)? Rozrastająca się osada z czasem pochłonęła parki nadmorskich willi. Pozostałe fragmenty ogrodów połączono w kompleks botaniczny Parchi di Nervi. Tutejsi ludzie nie mówią za wiele. Pewnie dlatego, że zagłusza ich morze.
1 Bóg ruchu (początku i końca) pokazywany, zgodnie ze swoją dualistyczną naturą, z dwoma twarzami. Legenda głosi, że był założycielem Genui, która również posiada dwa oblicza – jedno zwrócone ku morzu, jedno zwrócone ku górom. 2UNESCO World Heritage Site Genoa: Le Strade Nuove and the system of the Palazzi dei Rolli. 3 Włoski żeglarz urodzony w Genui. 4it. la Superba – ktoś dumny, doskonały 5 Żona i towarzyszka broni włoskiego generała Józefa Garibaldiego, który zjednoczył Włochy.
A jeśli ekspozycja muzealna nie jest układem podporządkowanym wyłącznie chronologii? Czy istnieje zagadkowy system komponowania galerii? Może sztuka wychodzi poza ramy i ożywa i z tego powodu stajemy się bezwiednie jej częścią? Muzeum Luwr jako pierwszy pozwolił mi odkryć takie powiązania. Od tej pory wizyta w galerii to rozwiązywanie łamigłówki subtelnych połączeń.
Historia
Muzeum Luwr – jedna z najbardziej znanych galerii na świecie na początku była jedynie warownym zamkiem. Dopiero w XIV w. przebudowano go w gotycką rezydencję królewską a dzięki Franciszkowi I (XVI w.) możemy podziwiać renesansową architekturę budowli i … dzieło Leonarda Da Vinci – La Gioconda. Rewolucja Francuska przyniosła wielkie zmiany również dla Luwru. Pałac królewski został oddany do użytku społeczeństwa, dzięki temu w 1793 r. oficjalnie otworzono muzeum. Przez lata ekspozycja powiększała się między innymi dzięki hojności władz Francji czy zdobyczom plądrujących wojsk francuskich. W większości zbiory szczęśliwie przetrwały obie Wojny Światowe i obecnie liczą około 554 000 dzieł sztuki. Renowacja (1983-1988) powiększyła budynek o kontrowersyjne szklane wejście – piramidę projektu architekta Ieoh Ming Pei. Muzeum Luwr posiada dwie filie w Nord-Pas-de-Calais (Francja) i Abu Zabi (Zjednoczone Emiraty Arabskie).
Ekspozycja
Czy dostrzegacie finezyjne zależności w układzie dzieł sztuki?
Korytarz prowadzący przez sale wystawowe z powtarzającymi się ciemnymi ramami drzwi, wypełniony ludźmi. Po prawej i lewej stronie ukryte na płótnie przejścia, z podobną rytmiką podziałów pionowych. Malowani przechodnie wchodzą do końcowej sali razem ze zwiedzającymi.
Kobieta zza złotych ram z przejęciem obserwuje zmagania rozbitków – swoich sąsiadów. Zna każdy szczegół ich dramatu na pamięć. Tragedia rozgrywa się na jej oczach codziennie od nowa. Nigdy im nie pomoże.
Miłość, która nie powinna się zdarzyć. Są tak różni od siebie. A jednak jest coś przejmującego w tej kobiecie, coś co nie pozwala mu oderwać od niej oczu. Cierpią ale dystans pozostaje nieprzebyty.
Matczyne uczucie nie jest równo podzielone, znamy ulubieńca. Starsze dziecko pozostanie w jego cieniu niezależnie od tego, jak bardzo chciałoby przekroczyć swoje granice.
Szkło, stało się jednym z najbardziej popularnych materiałów we współczesnym projektowaniu. Refleksyjne elewacje potęgują efekt lustra tworząc równoległą rzeczywistość. Elementy przestrzeni miejskiej łączą się nie fizycznie. Bez barier czasu pomiędzy współczesnymi i historycznymi budynkami. W pewien sposób szklane fasady są wertykalnym zamiennikiem ozdobnych zbiorników wodnych – tylko że, zamiast uspokajającego szumu, natężają hałas ulicy.
Szkło – odblask nowoczesnej architektury. Narcystyczna natura architektów, czy próba dopasowania się do kontekstu miejsca?
Najnowsze komentarze