Madera

Wyspa wiecznej wiosny

Region Autonomiczny Madery to portugalski archipelag na Oceanie Atlantyckim, do którego zaliczane są wyspy Madera, Porto Santo, Ilhas Desertas (pt. wyspy pustynne – 3) oraz Ilhas Selvagens (pt. dzikie wyspy – 19). W większości są one niezamieszkane, co jeszcze bardziej działa na wyobraźnię. Mój pobyt na Maderze przypadał na przełom lutego i marca – w 2014 roku był to okres karnawału, który świętowano na wzór brazylijskich obchodów. Podróżowałam z dwoma koleżankami i miałyśmy wiele szczęścia – Alberto właściciel naszego hostelu (Residencial Funchal) organizował prywatne zwiedzanie wyspy. Dzięki niemu mogłyśmy zobaczyć wszystko oczami mieszkańca Madery.

Słońce

Pod koniec dnia Alberto zabrał nas do Porta do Sol (pt. Brama Słońca), żeby zobaczyć zachód nad oceanem. Wszyscy patrzyliśmy w milczeniu.
– My nie potrzebujemy pieniędzy, słońce jest naszym złotem – powiedział w zadumie Maderyjczyk. 

Rzeczywiście nie bez powodu Madera nazywana jest “wyspą wiecznej wiosny”. Dla osoby, która trafiła tam prosto z polskiej zimy kontrast jest ogromny. Na targu trudno odgadnąć nazwę niektórych owoców oraz warzyw. Pierwszy raz w życiu zobaczyłam kwiat banana rosnącego na plantacji. Przeskoczyliśmy płot, (mimo strachu przed obecnością psów) tylko po to, żeby przyjrzeć mu się z bliska. Wyglądał trochę jak duża szyszka o czerwono-fioletowy kolorze. Dowiedziałam się również, jak jeść świeżą marakuję – po przekrojeniu należy zmiażdżyć miąższ i posypać go cukrem, aby pozbyć się silnego kwaśnego smaku. Madera to nie tylko powszechnie znane wino ale i owocowe koktajle. Słodkie poncha – aguardente¹ wymieszane z sokiem cytrynowym oraz miodem (lub melasą z trzciny cukrowej) czy orzeźwiająca Niquita  – białe wino, ananasa i lodów waniliowych doskonale oddają smaki wyspy.

Raj na ziemi

Spacerowałyśmy wzdłuż przystani w Funchal. Elegancki kelner zatrzymał nas, żeby pokazać menu i zaczął małą pogawędkę. Pytał o naszą wycieczkę i skąd pochodzimy. Polska wydała mu się bardzo odległym krajem.
– My nie potrzebujemy opuszczać wyspy, nasz raj jest tutaj – stwierdził z przekonaniem kelner.

Madera po portugalsku oznacza drzewo. Nazwę nadali odkrywcy archipelagu². Również dla mnie Madera wydawała się bardzo ulotna. Temperatura i wilgotne powietrze sprawiły, że ląd znikał we mgle, by po chwili rozbłysnąć w pełnym słońcu tysiącem odcieni zieleni. Dynamika tych zmian kontrastowała ze statycznymi szczytami gór i ukrytymi w dolinach małymi wioskami. Wulkaniczne pochodzenie wyspy jest szczególnie widoczne na wybrzeżu. Czarne skały i piasek utworzyły naturalne baseny morskie takie jak np. w Porto Moniz. Kanały irygacyjne prowadzące przez tajemnicze lasy wawrzynowe to lewady. Woda transportowana z północy wyspy służy do nawadniania upraw w jej południowej części. Dawne ścieżki serwisowe wzdłuż kanałów są obecnie szlakami turystycznymi do pieszych wędrówek. Podążając jedną z nich – Caldeirão Verde, czułam się jak odkrywca nieznanego lądu. U celu ukazał nam się mistyczny wodospad (ok. 100m wysokości).

Saudade

Pewnego wieczoru w Funchal, próbowaliśmy dostać się na koncert fado³. Tradycyjna portugalska muzyka jest melancholijna i opowiada o ‘saudade’ – wdzięczności i tęsknocie za tym co minęło. Wszystkie miejsca w barze (pt. tasca) były już zajęte ale właścicielka lokalu pozwoliła nam posłuchać z przedsionka. Goście siedzieli w półmroku a pomiędzy nimi muzycy – portugalska gitara i wokal.
– Ta restauracja to nasz rodzinny interes. Dzisiaj umarł jeden z członków naszej rodziny, ale nie mieliśmy wyjścia, przedstawienie musi trwać – wyjaśniła szeptem właścicielka lokalu stojąca z nami w przedsionku.
Dziewczyna po środku sali śpiewała przez łzy. Jeszcze nigdy fado nie miało tyle znaczenia.

Barwy podróży Madery